مریخ نورد ناسا اولین تصویر خود را از  رودخانه ای با قدمت 3.7 میلیارد سال ارسال کرد که تصویری بسیار پیچیده از چرخه آب خشک شده این سیاره را نشان می دهد. این تصاویر همچنین بینشی را در مورد جایی که مریخ نورد می تواند بهترین نمونه ها را جستجو کند ، ارائه می دهد ، از جمله نمونه هایی که ممکن است حاوی علائم زندگی گذشته باشند ، که به عنوان رفرنس زیستی شناخته می شوند.

میلیاردها سال پیش ، هنگامی که مریخ دارای اتمسفر کافی برای حمایت از جریان آب در سطح خود بود ، جریان رودخانه،  شن و ماسه را از ارتفاعات اطراف به سمت  مکانی رودخانه ای  دلتا شکل( مثلثی) حمل می کرده است . این رودخانه که در دهانه دریاچه جزرو(Jezero) است می‌تواند  تا 40 کیلومتر عرض و دهها متر عمق داشته باشد. دانشمندان  امیدوارند که این یافته ها بتواند به پایداری در ماموریت های علمی خود برای یافتن نشانه های زندگی قبلی و جمع آوری نمونه ها برای بازگشت آینده به زمین کمک کند.

بلافاصله پس از فرود  روبات کاوشگر در فوریه سال جاری ، دوربین های Mastcam-Z و Remote Micro-Imager (RMI)  مریخ نورد برای مشاهده دقیق تر یکی از عظیم ترین ویژگی های مریخ  یعنی دلتا اسکارپ به حالت عملیاتی درآمدند.

اسکارپ شامل بقایای  رودخانه   است که در آن رودخانه باستانی  با 120 مایل طول و دریاچه ای به عرض 21 مایل به هم متصل می شوند. تیم علمی کاوشگر تپه ای را نزدیک دلتا اسکارپ یافتند و آن را کودیاک نامیدند. کودیاک دارای ساختار زمین شناسی متمایزی است از جمله وجود تخت سنگ با رسوب هایی افقی که نشان دهنده دلتای باستانی است. تیم  کاوشگر  معتقدند  است که این امر وجود دلتای ساخته شده در دهانه دریاچه  جزرو (Jezero) را تأیید می کند و نشان می دهد که جریان مداوم آب به این دریاچه وجود دارد ، که با آب و هوای گرم و مرطوب مریخ 3.7 میلیارد سال پیش سازگار بوده است.

نویسنده مقاله ، پروفسور (Sanjeev Gupta) ، از دانشکده علوم و مهندسی زمین کالج  لندن ، می گوید: “این نتایج بر استراتژی انتخاب سنگ ها برای نمونه برداری تأثیر می گذارد. بهترین مواد دانه بندی شده در پایین دلتا احتمالاً حاوی بهترین گزینه برای یافتن شواهدی از مواد آلی می باشد و تخته سنگ های بالای آن ما را قادر می سازد تا از قطعات قدیمی سنگ های پوسته نمونه برداری کنیم.

ماموریت آینده روبات مریخ نورد نمونه برداری و انتقال آن ها به زمین به جهت تحقیق و پژوهش است. البته ربات اولین نمونه خود از سنگ مریخ را در ماه سپتامبر از سطح سیاره جمع آوری کرد ، اگرچه انتظار نمی رود که سالها به زمین بازگردانده شود. تصور می شود که این دریاچه در طول زمان دارای نوسانات زیادی بوده و عمق آن ده ها متر بالا و پایین می رود تا سرانجام به طور کلی ناپدید می شود.

نتیجه گیری

در حالی که معلوم نیست این نوسانات سطح آب در نتیجه سیلاب یا تغییرات محیطی تدریجی بوده است یا خیر ، تیم تحقیقاتی دانشکده مهندسی زمین کالج لندن  تشخیص داد ه است که این تغییرات در مدتی بعد در تاریخ دلتای (Jezero)رخ داده است ، زمانی که سطح دریاچه حداقل 100 متر پایین تر بود. پروفسور گوپتا بر این باور است که درک بهتر از دلتای Jezero کلیدی برای درک تغییر هیدرولوژی در این منطقه است و می تواند به طور بالقوه بینش ارزشمندی در مورد علت خشک شدن کل کره زمین ارائه دهد.

منابع:

[1]. https://eandt.theiet.org/content/articles/2021/10/nasa-s-perseverance-rover-sends-back-images-of-martian-river-delta/